OLIVER CROMWELL

 

Rođen: 25. travnja 1599. u Huntingdonu
Umro: 3. rujna 1658. u Londonu

Jedna od bitnih osoba u burnim i revolucionarnim zbivanjima u Engleskoj početkom 17. stoljeća, koja će dokinuti ostatke feudalističkog poretka u kraljevskoj Engleskoj, bio je parlamentarni poslanik, vojskovođa i revolucionar Oliver Cromwell.

Rođen je 25. travnja 1599. godine u uglednoj pučkoj obitelji, u Huntingdonu. Cromwell počinje političku karijeru relativno nezapaženo, kao predstavnik mladoga građanskog sloja u Parlamentu.

Tek u zrelijoj dobi, kada je zašao u peto desetljeće, počinje impozantnu političku i vojnu karijeru kao član takozvanog Dugog parlamenta. Doba je to napetosti između ojačaloga građanskog sloja i rojalista što će izazvati dva građanska rata.

Zahvaljujući sjajnim sposobnostima organizatora i vojskovođe, Cromwell ubrzo stoji na čelu buržoarske vojske koja će poraziti rojaliste.

Slijede velike promjene, ukinute su kraljeve ovlasti, inkvizicija, a poslije drugoga rata kralj Karlo prvi je osuđen i smaknut.

Kraljevina je dokinuta, a Engleska postaje republikom pod nazivom Commonwealth.

Ubrzo Cromwell ratuje i protiv struje koja traži najšira pučka i građanska prava, te potom ostvaruje velike pobjede nad Irskom, Nizozemskom i Španjolskom, čime Engleska postaje vodećom europskom silom.

Cromwell je proglašen doživotnim lordom - protektorom.

Zemlju je razdijelio na 12 okruga s generalima na čelu, odbija ponuđenu krunu, ali vlada diktatorski.

Umro je relativno mlad, na pragu 60-te, 3. rujna 1658. godine.

Engleska se još za njegova života počela opirati poluvojnom, puritanskom režimu. Usto, u Engleskoj nema autoriteta koji bi naslijedio Cromwella, pa će Parlament obnoviti monarhiju na čelu s dinastijom Stuart.