KASTINSKI SISTEM U AUSTRALIJI    

Pa ja bih htio reći par riječi o kastinskome sistemu u Australiji s obzirom  na istinu da je Australija kao i bivša Jugoslavija  od Indije  preuzela uglavnom njihovu socijalnu teoriju  a time onda i čitavu  socijalnu strukturu društva. I ja znam da su mene  odmah po dolasku u Adelaide  upozorili neki stručnjaci  da Australija nije klasno društvo, da ona nema klasnu  strukturu. Samo su pri tome zaboravili nadodati da je ta struktura kastinska  i da Australija ima strukturu kastinskoga društva.  

U toj strukturi na primjer Hrvati figuriraju kao jako dobri radnici na zemlji ili kao seljaci.   Kaste su forme  socijalne stratifikacije društva  koje involvira sistem  hijerarhijskoga poretka  koje su uglavnom zatvorene i strogo definirane  među njihovim pripadnicima između kojih  je socijalni kontakt ograničen ili pak reduciran  na najmanju mjeru  i gdje je vertikalna pokretljivost  teoretski nemoguća. Istina je da ove kaste reflektiraju  ekonomsku nejednakost   ali je kastinska stratifikacija  utemeljena na neekonomskim  kriterijima.

U Indiji na primjer  kaste su u principu  utemeljene na  religijskim načelima  u zavisnosti od  stupnja ‘’ ritualne čistoće’’. Tako je najviša kasta  kasta bramana  iz koje potiču  sekularni i vojni zapovjedinici  i kasta zemljovlasnika. Pored njih postoji još kasta srednje klase  koju također čine radnici , posluga i robovi.

I konačno izvan  ove hijerarhije  stoje ‘’ nedodirljivi’’  koji obavljaju uglavnom  najdegradiranije  poslovne zadatke. Pored ove  kastinske  podjele postoje još manje  podpodjele  uglavnom religiozno bazirane  ili takozvane Jati .

Svaka od ovih Jati  ima svoje vlastite poretke i tijelo kastinske regulacije  koje imaju zadatak restrikciju zabranjenih brakova.   Interesantno je spomenuti  da je Max  Weber , veliki njemački sociolog, smatrao da ovaj sistem znatno ometa razvoj kapitalizma  i to iz tri razloga: prvi  zato sto kastinski sistem  sprečava  urbanu srednju klasu  da uspostavi  pravo sobode ljudi i vlasništva  na kojima je utemeljen kapitalizam, drugo zato što kastinski sistem  podupire  religijske interese sprečavajući formiranje uniformnog i univerzalnoga  pravnoga sistema  koji je pogodan za kapitalistički razvoj i treće zato što ritualni stereotipi  vezani za posao  i tehnike  asocirane sa kastama  sprečavaju  mobilnost rada i aplikaciju novih tehnologija.  

Tako je  najviša kasta u Australiji kasta zemljoposjednika i bogatih vlasnika rudnika  i kapitala, onda dolazi srednja klasa  vlasnika i stručnjaka  iz različitih područja znanosti  dok je na dnu ove  hijerarhijske ljestvice  kao kasta nedodirljivih kasta duševnih pacijenata koji čine visokih  25% sveukupnoga stanovništva ove zemlje.

Međutim treba reći  da među ovih 25 %  ukupnoga stanovništva  ima takvih ‘’specijalista’’  koji svojom sposobnošću  i poznavanjem socijalnoga bitka  Australije daleko  nadmašuju  strukovnjačku pamet australijskih Premijera možda na isti način  na koji su u bivšoj Jugoslaviji zastavnici i mlađi podoficiri bili  sposobniji  od maršala  i jugoslavenskih admirala.  

Zlatan Gavrilović Kovač